ระบบกฎหมายของฮ่องกง
ระบบกฎหมายของเขตปกครองพิเศษฮ่องกง (HKSAR) ตั้งอยู่บนหลักนิติธรรมและความเป็นอิสระของศาลยุติธรรม กรอบรัฐธรรมนูญสำหรับระบบกฎหมายนั้นถูกบัญญัติไว้โดยกฎหมายพื้นฐานที่ออกโดยสภาประชาชนแห่งชาติของสาธารณรัฐประชาชนจีน (PRC) ตามมาตรา 31 ของรัฐธรรมนูญแห่งสาธารณรัฐประชาชนจีน ภายใต้หลักการของ ‘หนึ่งประเทศสองระบบ’ ระบบกฎหมาย HKSAR ซึ่งแตกต่างจากของจีนแผ่นดินใหญ่ยึดตามกฎหมายทั่วไปซึ่งเสริมด้วยกฎเกณฑ์ การออกกฎหมายทั้งหมดที่มีผลบังคับใช้ใน HKSAR นั้นสามารถเข้าถึงได้ทางอินเทอร์เน็ตที่ Hong Kong e-Legislation (https://www.elegislation.gov.hk)
กฎหมายใน HKSAR: กฎหมายที่บังคับใช้ใน HKSAR รวมถึง:
(1) กฎหมายพื้นฐาน
(2) กฎหมายระดับชาติที่ระบุไว้ในภาคผนวก III ของกฎหมายพื้นฐานที่บังคับใช้กับ HKSAR
(3) กฎหมายรวมถึงกฎหมายทั่วไปและกฎแห่งความยุติธรรมที่มีผลบังคับใช้ก่อนวันที่ 1 กรกฎาคม 1997 ยกเว้นกรณีที่ฝ่าฝืนกฎหมายพื้นฐานหรือแก้ไขเพิ่มเติมโดยสภานิติบัญญัติของ HKSAR และ
(4) กฎหมายที่ออกโดยสภานิติบัญญัติของ HKSAR เป็นกฎหมายระดับชาติซึ่งเกี่ยวข้องด้านการป้องกัน การต่างประเทศ และเรื่องอื่น ๆ ที่อยู่นอกขอบเขตเอกราชของ HKSAR อาจมีการระบุไว้ในภาค ผนวก 3 ของกฎหมายพื้นฐานสำหรับการบังคับใช้ใน HKSAR ปัจจุบันมีกฎหมายระดับชาติจำนวน 13 ฉบับ ที่อยู่ในภาคผนวก 3 ของกฎหมายพื้นฐาน
ด้านตุลาการ:
เป็นพื้นฐานของระบบกฎหมายของฮ่องกงที่สมาชิกของศาลยุติธรรมเป็นอิสระจากหน่วยงานบริหารและฝ่ายนิติบัญญัติ ศาลยุติธรรมในฮ่องกงประกอบด้วยศาลอุทธรณ์สุดท้าย
ศาลสูง (ซึ่งรวมถึงศาลอุทธรณ์และศาลชั้นต้น) ศาลแขวง (ซึ่งรวมถึงศาลครอบครัว) ศาลว่าด้วยการแข่งขันทางการค้า ศาลดินแดนศาลผู้พิพากษา (ซึ่งรวมถึงศาลเยาวชนและครอบครัว) ศาลไต่สวนชันสูตรพลิกศพ ศาลแรงงาน ศาลคดีเรียกร้องความเสียหายขนาดเล็ก(ศาลคดีมโนสาเร่) และศาลคดีอนาจาร
กรมยุติธรรม:
กรมยุติธรรมกำกับดูแลโดยรัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม ซึ่งเป็นสมาชิกของคณะผู้บริหารและเป็นที่ปรึกษาด้านกฎหมายของรัฐบาล เลขานุการมีความรับผิดชอบสูงสุดในการดำเนินคดีความผิดทั้งหมดใน HKSAR ประกอบด้วยหน่วยงานที่รับผิดชอบด้านกฎหมาย 5 หน่วย ได้แก่
1. สำนักงานเลขานุการยุติธรรม
สำนักงานเลขานุการยุติธรรมให้การสนับสนุนทางกฎหมายและการบริหารในส่วนที่เกี่ยวกับหน้าที่ของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม ซึ่งรวมถึงการช่วยเหลือเลขานุการในเรื่องที่เกี่ยวข้องกับคณะผู้บริหารและสภานิติบัญญัติไม่ว่าจะเป็นการส่งเสริมกฎหมายหรือการตอบคำถามของสภานิติบัญญัติ เพื่อสร้างความมั่นใจในการได้รับการสรุปในประเด็นที่เกิดขึ้นอย่างครบถ้วน ช่วยเหลือในการวิเคราะห์ปัญหา รวมถึงการเตรียมคำกล่าวและการตอบสนองทางด้านกฎหมาย
2. กองการฟ้องร้อง
มีบทบาทในการพิจารณาคดีและการอุทธรณ์ในนามของ HKSAR เพื่อให้คำแนะนำทางกฎหมายแก่หน่วยงานบังคับใช้กฎหมายในการสอบสวน และอาจใช้ดุลยพินิจของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรมเพื่อพิจารณาว่าจะนำคดีไปสู่กระบวนการพิจารณาคดีอาญาใน HKSAR หรือไม่ นอกจากนี้ ทำหน้าที่เป็นที่ปรึกษาให้คำแนะนำและความช่วยเหลือแก่หน่วยงานของรัฐและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการเสนอกฎหมายอาญา
3. กองนโยบายกฎหมาย
มีหน้าที่เหมือนเป็นฝ่ายเลขานุการของผู้พิพากษาโดยให้การสนับสนุนในการปฏิบัติหน้าที่ของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรมและให้ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับประเด็นนโยบายทางกฎหมายทั้งหมดที่รัฐบาลพิจารณา ให้คำปรึกษาในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับการบริหารงานยุติธรรมระบบกฎหมายวิชาชีพ กฎหมายสิทธิมนุษยชน กฎหมายพื้นฐานการพัฒนารัฐธรรมนูญและการเลือกตั้งและกฎหมายของจีนแผ่นดินใหญ่ สำนักเลขาธิการคณะกรรมการปฏิรูปกฎหมายซึ่งให้บริการด้านการวิจัยและสนับสนุนงานเลขานุการต่อคณะกรรมาธิการในส่วนที่เกี่ยวข้อง
4. กองกลาง
ให้คำแนะนำด้านกฎหมายแพ่ง ร่างสัญญาการค้าและแฟรนไชส์แก่รัฐบาลและดำเนินคดีทางแพ่ง อนุญาโตตุลาการและการไกล่เกลี่ยในนามของรัฐบาล ร่วมทีมผู้ไกล่เกลี่ยกับหน่วยอนุญาโตตุลาการของกองนโยบายกฎหมาย ดำเนินการตามวัตถุประสงค์เชิงนโยบายของรัฐบาลในการยกระดับสถานะของฮ่องกงในการเป็นศูนย์กลางการให้บริการด้านกฎหมายและการระงับข้อพิพาทระหว่างประเทศในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก มีสำนักงานยุทธศาสตร์ระงับข้อพิพาทจัดตั้งขึ้นในเดือนกันยายน 2559 รับผิดชอบการประสานงานโดยรวมของการไกล่เกลี่ยงานอนุญาโตตุลาการ และทำหน้าที่เป็นจุดติดต่อในเรื่องเกี่ยวกับการส่งเสริมการระงับข้อพิพาท
5. กองร่างกฎหมาย
มีหน้าที่ร่างกฎหมายเป็นภาษาจีนและภาษาอังกฤษ กฎหมายทั้งหมดที่เสนอโดยรัฐบาลและให้การสนับสนุนทางวิชาชีพแก่สำนักนโยบายตลอดกระบวนการนิติบัญญัติ นอกจากนี้รับผิดชอบในการปรับปรุงและเผยแพร่กฎหมายของ HKSAR
6. กองกฎหมายระหว่างประเทศ
ให้คำปรึกษาแก่รัฐบาลในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับกฎหมายมหาชนระหว่างประเทศ นักกฎหมายในแผนกนี้มีส่วนร่วมในการเจรจาข้อตกลงกับเขตอำนาจศาลอื่น ๆ และจัดการการร้องขอไปและจาก HKSAR สำหรับความร่วมมือทางกฎหมายระหว่างประเทศ
8. กองพัฒนาและบริหาร
ให้การสนับสนุนที่จำเป็นเพื่อการทำงานที่มีประสิทธิภาพครอบคลุมพื้นที่รวมถึง
รวมถึงทรัพยากรมนุษย์ การจัดการทางการเงิน การฝึกอบรม บริการห้องสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ (IT) จัดทำโดยทีมเจ้าหน้าที่ผู้บริหารรวมถึงผู้จัดการบัญชีและเจ้าหน้าที่แปล เจ้าหน้าที่ห้องสมุด บุคลากรด้านไอที เลขานุการ เจ้าหน้าที่ธุรการและเจ้าหน้าที่ช่วยเหลืออื่น ๆ
6205